Iedereen kent het gevoel wel; de zware druk van alledag, slapeloze nachten en constante prikkels van onze moderne wereld. Tegenwoordig […]
Van het woord placebo heeft bijna iedereen wel eens gehoord. Maar wat betekent het nu eigenlijk?
Als je het echt letterlijk zou vertalen, betekent placebo ‘ik zal behagen’. En in principe is dat ook wat een placebo doet.
Het vermindert je pijn of onbehagen. Een placebo wordt ook wel een nepmedicijn genoemd. Dit medicijn vermindert pijn, maar heeft eigenlijk geen werkzame stoffen. Een interessant fenomeen waar je waarschijnlijk meer over wilt weten.
In dit artikel ontdek je dan ook wat het placebo-effect is, hoe het werkt en of het nu echt zo’n wondermiddel is.
Maar eerst nog even wat bredere informatie over het placebo zelf. Dit nepmedicijn is er in verschillende soorten. Het kan een pil zijn, maar ook een injectie, een operatie of een andere behandeling. Deze zijn altijd zonder direct medisch effect.
Een pil kan er precies zo uitzien als het origineel en zelfs zo smaken, maar het mist de werkzame stoffen. Bij het gebruik weet een patiënt nooit of hij of zij een ‘echt’ medicijn neemt of een placebo.
Het woord placebo bestaat al heel erg lang. De Engelse arts Alexander Sutherland introduceerde dit woord in het jaar 1700. In die tijd werd dat woord echter nog niet gebruikt zoals wij dat vandaag de dag doen.
Verschillende dokters gebruikten het om patiënten verlichting te geven zonder de aandoening waar zij aan leden te behandelen. Het placebo-effect zoals wij dat nu kennen, werd pas veel later waargenomen.
Dit was tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen soldaten een zoutoplossing in hun infuus kregen omdat de morfine op was. Toch gaven de soldaten aan dat zij minder pijn hadden.
Dit leek echter onmogelijk; een zoutoplossing heeft namelijk helemaal dat effect niet. Sindsdien is er veel onderzoek naar het placebo-effect gedaan.
Veel mensen vragen zich af of het placebo-effect bestaat. Zij zetten vraagtekens bij de betekenis van het woord placebo ‘ik zal behagen’. Deze gedachte is natuurlijk niet vreemd. Het is namelijk goed mogelijk dat nep-effecten aangezien worden voor het placebo-effect.
Stel je bijvoorbeeld eens voor dat je flinke griep hebt en je krijgt op het hoogtepunt hiervan wel of niet een pil aangeboden. Je zult je ongetwijfeld over een paar dagen sowieso beter voelen. Dit komt omdat je op het hoogtepunt van je griep zat.
En soms is het ook nog eens zo dat symptomen van dag tot dag verschillen. Een volgende dag kan het ook zomaar beter gaan. Je zou dan kunnen denken dat het placebo heeft gewerkt, maar in principe is het gewoon een toevallige verbetering.
Bij een placebo-effect zijn er echter altijd negatieve of positieve reacties op het ‘nep-medicijn’. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de verwachtingen van de patiënt. Als je een medicijn aangeboden krijgt, verwacht je daar een bepaalde werking van.
Hierdoor zal die werking ook optreden. Zelfs als je bijwerkingen verwacht, kun je na gebruik klachten als bijvoorbeeld misselijkheid en duizeligheid ervaren.
Het is echt niet zo dat een patiënt dat verzint. Tijdens onderzoeken heeft men namelijk ontdekt dat bij het gebruik van een placebo er daadwerkelijk fysieke veranderingen kunnen optreden.
Mensen die een placebo krijgen, kunnen een pijnstillend effect ervaren. Dit suggereert dat er toch echt een ‘placebo-effect’ is.
Op de vraag over de werking is niet een panklaar antwoord beschikbaar. Niemand weet nog precies hoe dit effect werkt.
De aanname is dat het te maken heeft met de verwachting van de patiënt. Dit gaat dan niet alleen over het medicijn zelf, maar ook over de arts die het geeft en zelfs de plek waar je het ontvangt.
Uiteraard speelt ook nog de ervaring mee die je eventueel al hebt. Al deze facetten bij elkaar, zal de patiënt een verwachting geven dat de ziekte verbetert.
Er zijn genoeg voorbeelden te vinden van de werking van het placebo-effect.
Een bekende is dat een bepaalde groep mensen na een operatie óf een infuus met een placebo kregen óf een infuus met een pijnstiller. Verschillende groepen kregen van de arts andere informatie.
Zo vertelde hij bijvoorbeeld bij een deel van de groep dat het placebo een placebo of een pijnstiller kon zijn. De tweede groep kreeg te horen dat het een pijnstiller was en bij de derde groep zei hij niets.
Tijdens het gebruik bekeek de arts hoeveel de patiënten nodig hadden van de echte pijnstiller. De uitkomst was dat mensen die dachten dat zij een pijnstiller via infuus kregen, het minste nodig hadden van de echte pijnstiller.
Maar ook de groep die verteld was dat zij een placebo óf een pijnstiller kregen, hadden minder nodig dan de groep waarbij niets werd gezegd.
Of je kunt spreken van een wondermiddel is niet met zekerheid te zeggen. Maar het blijkt dat je hersenen wel degelijk een rol spelen bij het ontvangen van een placebo.
Ervaringen en verwachtingen kunnen daadwerkelijk voor lichamelijke effecten zorgen. Een placebo-effect kan dus werken, maar is zeker geen wondermiddel. Het kan namelijk niet alles genezen.
Het zal dan meer een wondermiddel kunnen zijn om symptomen te verminderen. Maar het kan natuurlijk nooit griep of een heel ernstige ziekte als kanker genezen.
Bovendien is ook niet ieder mens er gevoelig voor. Het is echter wel heel mooi dat het bestaat. Je kunt er best wel eens profijt van hebben.
Het placebo-effect werkt namelijk ook bij veel ‘echte’ medicijnen die je gebruikt. Op deze manier werkt jouw paracetamol dus nog veel beter!
Als je op zoek gaat naar de betekenis van het woord placebo kom je al snel uit op ‘ik zal behagen’. Dat is ook wat de bedoeling is van een placebo; je pijn of onbehagen verminderen.
Het fenomeen ontstond rond het jaar 1700 en is pas tijdens de Tweede Wereldoorlog bekend geworden zoals het vandaag de dag wordt gebruikt.
Bij het placebo-effect kan een patiënt echt een pijnstillend effect ervaren en dit suggereert dan ook dat het effect bestaat.
Vooral de verwachtingen van de patiënt, maar ook de arts die het placebo toedient, spelen een rol in de werking.
Een placebo kan echter nooit een wondermiddel genoemd worden, daar het nooit een ziekte zal genezen. Het wordt vooral ingezet om symptomen te verminderen.
Ten opzichte van een ‘echt’ medicijn, met mogelijke bijwerkingen, is het placebo daarom een veilig alternatief om in te zetten waar dit kan.
Iedereen kent het gevoel wel; de zware druk van alledag, slapeloze nachten en constante prikkels van onze moderne wereld. Tegenwoordig […]
Testosteron associëren we in onze samenleving vaak met mannelijkheid. Het wordt gezien als hét hormoon verantwoordelijk voor ruzies, koppigheid, zelfvertrouwen […]
Als je denkt aan testosteron denk je waarschijnlijk direct aan een man. Testosteron wordt in onze samenleving geassocieerd met mannelijkheid, […]
L.S.,
ik weet, dat 'placebo' betekent: 'ik zal behagen.' Maar het zou aardig zijn, vind ik, erbij te vermelden dat het een psalmcitaat is uit de Vulgaat, de Latijnse vertaling van de Bijbel.