Overgewicht Nederland 2021: Cijfers & Feiten

Overgewicht is een complexe aandoening die het leven van een groot deel van de Nederlandse bevolking beïnvloedt.

Het hebben van overgewicht brengt veel gezondheidsrisico's met zich mee zoals hart- en vaatziekten, kanker en diabetes.

Er zijn genoeg redenen waarom sommige personen minder makkelijk gewicht verliezen dan andere. Overgewicht is in de meeste gevallen bepaald door erfelijkheid en levensstijl keuzes.

De obesitas cijfers wereldwijd zijn sinds 1975 tot 2021 bijna verdrievoudigd.

Overgewicht is wereldwijd een groot probleem, maar hoe zit het met overgewicht in Nederland?

Wat is overgewicht

Voordat we naar de cijfers gaan kijken, moet eerst duidelijk zijn wat overgewicht precies is.

We kunnen spreken van overgewicht en obesitas wanneer een persoon overmatige vetophoping heeft dat schade zorgt aan de gezondheid en welzijn.

Met de Body Mass Index (BMI) kun je berekenen wanneer een persoon overgewicht of obesitas heeft. Je kunt je BMI berekenen door je gewicht in kg te delen door je hoogte in meters in het kwadraat (kg/m²).

Nadat er een BMI is berekend kun je vaststellen of je overgewicht, obesitas of morbide obesitas hebt.

Overwicht heb je bij een BMI tussen de 25 en 30.

Obesitas heb je wanneer je BMI boven de 30 is.

Morbide obesitas heb je wanneer je BMI boven de 40 is.

Gevolgen overgewicht en obesitas

Volgens een publicatie van het RIVM is de gemiddelde BMI in Nederland van vrouwen tussen de 30 en 70 jaar oud 25,3 en van mannen tussen de 30 en 70 jaar oud 26,2.

Een BMI vanaf 25 kan grote gevolgen hebben voor je lichaam. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van kortademigheid; bij lichte inspanningen krijg je het al snel benauwd. Maar met overgewicht en obesitas ben je ook vatbaarder voor bepaalde ziekten en aandoeningen, zoals:

• Diabetes
• Hart- en vaatziekten
• Bepaalde soorten kanker
• Artrose
• Slaapapneu
• Vermoeidheid

Hoevaak komt overgewicht voor?

Volgens de WHO heeft wereldwijd 39% van de volwassenen te maken met overgewicht, 13% daarvan heeft obesitas.

De cijfers van overgewicht verschillen sterk per land als gevolg van verschillende levensstijlen en voedingspatronen.

Er is geen direct verband tussen de overgewicht cijfers en de economische status van een land.

Echter hebben rijkere landen meer middelen voor campagnes en initiatieven waarin ze de bevolking bewuster kunnen maken over een gezonde levensstijl.

Hieronder vind je een overzicht van landen waarvan de bevolking het meest en minst lijdt aan obesitas. Nederland staat gelukkig niet in het eerste lijstje, maar jammer genoeg ook niet in het tweede lijstje.

Overgewicht in Nederland

Elk jaar publiceert het RIVM de overgewicht en obesitas cijfers van het jaar daarvoor. Volgens het RIVM had 50,0% van de volwassen Nederlanders overgewicht in 2020.

Er is een sterke stijging in overgewicht in de afgelopen 30 jaar. In 1990 had alleen één op de drie volwassen Nederlanders overgewicht. In 2020 is dit gestegen tot de helft van volwassen Nederlanders.

Op dit moment zijn er geen cijfers van 2021, die cijfers worden pas in 2022 gepubliceerd.

Feiten

Dit weten we over overgewicht in Nederland op dit moment.

• Overgewicht komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen
• Obesitas komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen
• Laagopgeleiden hebben in het algemeen vaker overgewicht
• Overgewicht komt minder vaak voor bij de hogere inkomensklasse
• Mensen uit de laagste inkomensklasse hebben juist minder vaak overgewicht
• Amsterdam heeft het minst overgewicht
• Zuid-Limburg heeft het meest overgewicht
• Nederland heeft minder overgewicht vergeleken met de rest van de EU

Corona en overgewicht

Bij mensen met ernstig overgewicht is het immuunsysteem meestal verstoord. Een verstoord immuunsysteem maakt je vatbaarder voor ziektes.

Al in het begin van de coronacrisis was het al op te merken dat er veel mensen op de IC liggen met overgewicht. Er is hiernaar onderzoek gedaan en deze cijfers zijn in november 2021 gepubliceerd.

Volgens dit onderzoek hebben 80% van de coronapatiënten op de IC in Nederland overgewicht. Dit percentage is veel hoger dan het percentage volwassenen met overgewicht in Nederland (50%).

Deze cijfers zijn zeker interessant, maar er is meer onderzoek nodig om het verband tussen overgewicht en corona vast te stellen.

Wat kun je tegen overgewicht doen?

De beste manier om van overgewicht af te komen is door verantwoordelijk af te vallen. Het laatste wat je wilt is al je verloren gewicht weer terug te krijgen na een tijdje.

Hieronder staan een paar tips die je kunnen helpen om verantwoordelijk af te vallen.

• Supplementen. Er bestaan supplementen op de markt die het makkelijker maken om een dieet vol te houden. Bekijk hier de beste afslankpillen.
• Calorie inname beperken. Je kunt het beste je calorieën stapsgewijs verlagen. Begin met een lage beperking van de calorie-inname en bouw deze naarmate op.
• Beweeg meer. Mensen met overgewicht moeten minstens 150 minuten per week op een matige intensiteit bewegen om af te vallen. De hoeveelheid lichaamsbeweging moet je geleidelijk opvoeren naarmate je conditie verbetert.
• Minder snacken. De meeste snacks zoals ijsjes, chocolade en chips bevatten veel calorieën maar weinig voedingsstoffen. Deze voedingsmiddelen zullen je niet vol maken. Om toch te kunnen snacken kun je kiezen voor gezonde snacks als wortels en komkommers.
• Vermijd crash-dieet. Je kan gewicht verliezen met een crashdieet, maar je zult weer snel aankomen als je stopt met zo een dieet. Om gewicht te verliezen - en het eraf te houden - moet je een gezonde voedingspatroon volgen die je in de loop van de tijd kunt volhouden.

Bronnen

1. Nederland de Maat Genomen - RIVM
2. Volksgezondheidenzorg.info - RIVM
3. COVID-19 op de Nederlandse Intensive Cares - Stichting Nice
4. Prevalence of adult overweight & obesity (%) - World Obesity
5. Global Health Observatory (GHO) - WHO